De wetenschap achter de positieve effecten van meditatie op ouder worden
Onderzoek naar meditatie heeft laten zien dat er door meditatie een onmiddellijke vermindering van stress en angst kan optreden, evenals een lagere bloeddruk en bovendien een toegenomen algemeen geluksgevoel. Dit zijn uitstekende redenen om meteen met mediteren te beginnen, maar voortgezet onderzoek naar het beoefenen ervan heeft aangetoond dat het onze levens zelfs met enige jaren kan verlengen en dat het de kwaliteit van leven tijdens het ouder worden kan verbeteren.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
De wetenschap achter de positieve effecten van meditatie op ouder worden: “Meditatie en Telomeren”
Het is wetenschappers al een tijdje bekend dat kortere telomeren een aanwijzing zijn voor veroudering. Telomeren zijn beschermende proteïnekapjes die zich aan het eind van een DNA streng bevinden. Er is ontdekt dat iedere keer als een cel repliceert, de telomeren korter worden. Telomerase is een natuurlijk enzym dat dit korter worden voorkomt. Dit enzym kan er zelfs voor zorgen dat een ingekorte telomeer weer aan lengte wint, waardoor de bewuste cel in staat is om langer te leven.
Dit korter worden voltrekt zich als een natuurlijk verouderingsproces, maar kan versneld worden door stress, dat op haar beurt het verouderingsproces versnelt. Een kortere telomeerlengte wordt, volgens Professor in de Psychiatrie Elissa Epel PhD van de Universiteit van Californie in San Francisco daarom gelinkt aan hart- en vaatziekten, osteoporose, een slecht functionerend immuunsysteem en de ziekte van Alzheimer. Zij en een team van onderzoekers hebben in 2004 geconcludeerd dat stress een significante oorzaak was van de vermindering van de lengte van telomeren in bepaalde ziektebestrijdende antilichamen bij de mens. Ze bestudeerden moeders met chronisch zieke kinderen in relatie tot moeders met normaal gezonde kinderen. De eerste groep, uiteraard met een hoger stressniveau, hadden significant kortere telomeren dan de controlegroep.
De wetenschap achter de positieve effecten van meditatie op ouder worden: “Het verband met stress”
Hier komt meditatie weer om de hoek kijken: een door de onderzoekers gevonden opmerkelijk onverwacht resultaat was dat waargenomen stress tevens een significant verband hield met een kortere telomeerlengte. Er werd ontdekt dat de vrouwen in het onderzoek die hun stressniveaus als hoog konden beoordelen, kortere telomeren hadden in vergelijking tot vrouwen met een lager stressniveau en die 10 jaar jonger waren. Dit gaf Epel reden te concluderen dat aandachtige meditatie positieve effecten kan hebben op de lengte van telomeren vanwege het potentieel van de oefening om stressniveaus te verminderen en de neiging van de geest om piekeren in te perken.
Elizabeth Hoge, M.D. van het Geneeskundig Instituut van Harvard gaf in 2013 aan deze hypothese een vervolg toen ze een onderzoek deed naar de lengte van telomeren in relatie tot mensen die een liefhebbende, compassiemeditatie beoefenen tegenover mensen die niet mediteren. Er werd ontdekt dat de lengte van telomeren evenredig was met het aantal jaren beoefende meditatie. Deze bevindingen bevestigen de hypothese van Epel dat meditatie inderdaad een diepgaand remmend effect kan hebben op celveroudering.
Daarbij is er in deze onderzoeken een sterker wordend idee ontstaan dat we de degeneratie van hersenmaterie als natuurlijk proces bij het ouder worden door middel van meditatie kunnen afremmen. Een onderzoek dat in 2000 gedaan werd door het Algemene Ziekenhuis in Massachusetts in samenwerking met het Geneeskundig Instituut van Harvard bestudeerde uit MRI-data de dichtheid van witte en grijze materie in de hersenen bij mensen van alle leeftijden die niet mediteren en van personen die dat wel doen.
Dit onderzoek bevestigde dat de dichtheid van corticale materie bij mensen van middelbare leeftijd die mediteren vergelijkbaar is met de mate van dichtheid van tientallen jaren jongere mensen die niet mediteren. De onderzoekers concludeerden dat meditatie inderdaad hersenmaterie kan beschermen als we ouder worden.
Tenslotte onderzocht Eileen Luders PhD, neurologieprofessor van het UCLA het volume van witte materie in 20 gebieden in de hersenen. Het team van Luders ontdekte dat de witte materie absoluut afneemt naarmate men ouder wordt, maar dat de leeftijdgerelateerde degeneratie minder extreem was bij meditatiebeoefenaars in vergelijking met degenen die niet mediteren. Onderzoek door dit team dat dieper inging op vragen die betrekking hebben op meditatie en veroudering wordt binnenkort gepubliceerd.
Uit deze onderzoeken kan worden geconcludeerd dat onze oude manier van denken over de onvermijdelijkheid van ouder worden voor verbetering vatbaar kan zijn. Door het beoefenen van meditatie en mindfulness zouden we daadwerkelijk meer in staat kunnen zijn onze hersenen en lichaam te beschermen dan voorheen gedacht aangezien we charmanter ouder worden dan voorgaande generaties.
Nederlandse vertaling door Marja
Dit zul je ook leuk vinden:
Tips om makkelijker te mediteren
